Radicaal denken over INEOS ‘deel in 2009 zal beginnen om dividenden te betalen volgend jaar, wanneer de eerste overbrenging van low-cost ethaan uit de VS beginnen aankomen op Rafnes in Noorwegen om te helpen de operationele kosten bij INEOS verlagen’ gas crackers in Europa. Maar waarom daar stoppen? Dat is de vraag INEOS is zich nu vragen.
INEOS haat afval en verspilling. Het laat dan ook geen kans voorbijgaan om zijn activiteiten efficiënter te laten verlopen.
Om de werkingskosten van zijn Europese fabrieken te drukken, sloot INEOS al baanbrekende overeenkomsten van vijftien jaar af met twee Amerikaanse bedrijven. Die transporteren binnenkort goedkoop uit schalie gewonnen ethaangas vanuit de VS naar Europa. En nu heeft INEOS ook zijn oog laten vallen op het VK.
Een nieuw team onder leiding van Gary Haywood weegt momenteel de voordelen en nadelen af van het plan om schaliegas te ontginnen en produceren in het VK. Dat is vooralsnog een van de weinige EU-landen die inzien hoe belangrijk hydraulisch fractureren of ‘fracking’ is. Via dat proces kun je gas en vloeistoffen uit schalielagen halen.
De Britse regering steunt de ontginning van schaliegas, volgens Gary een doorslaggevende factor in de beslissing van INEOS om te investeren in een projectteam dat afgelopen februari werd samengesteld.
“Zonder de steun van de regering is de schaliegasproductie opstarten zo goed als onmogelijk”, zei hij.
De Britse regering heeft al een Office of Unconventional Gas and Oil opgericht om toe te zien op een veilige, verantwoorde en milieuvriendelijke ontginning van de schaliegas- en oliebronnen in het VK Bovendien heeft ze fiscale steunmaatregelen beloofd om investeringen te stimuleren.
“De regering heeft ingezien dat schaliegas de voorzieningszekerheid, de economische groei en de werkgelegenheid in het VK kan stimuleren en tegelijk de concurrentiekracht van de chemische en energie-intensieve productiesector in het VK kan versterken”, zei Gary.
Er zijn momenteel 176 Petroleum Exploration and Development Licences (PEDL’s) uitgereikt in het VK. Dat zijn licenties om olie en gas op het vaste land te winnen en te ontwikkelen.
Dit jaar worden er nog licenties uitgereikt. De schaliegasrevolutie in de VS heeft voor een ommekeer gezorgd in de Amerikaanse petrochemische sector. De gasprijzen in de VS liggen tegenwoordig een derde tot de helft lager dan in Europa (en driekwart lager dan in Azië). Ook de grondstoffen voor krakers halen daar voordeel uit. Dennis Seith, CEO van Olefins & Polymers (VS), zegt dat de dalende energiekosten een fenomenaal effect hebben gehad op de Amerikaanse industrie.
Chemiebedrijven in de VS zullen tegen 2020 meer dan $ 70 miljard investeren in nieuwe productiefaciliteiten, gestuwd door deze kostenvoordelen. De factoren die de gasprijzen in het VK beïnvloeden zijn complex en verschillen op sommige vlakken van die in de VS. Een doorgedreven schaliegasproductie zal wellicht niet hetzelfde effect hebben op de gasprijzen als in de VS. Maar de uitbouw van deze nationale hulpbron zal de concurrentiekracht van de Britse gasmarkt wel degelijk verbeteren en ook de voorzieningszekerheid, de betalingsbalans en de werkgelegenheid stimuleren.
In januari spoorde de Britse premier David Cameron de Europese Unie aan om, in het licht van de gebeurtenissen in Amerika, geen overhaaste reglementaire beperkingen op te leggen aan de schaliegaswinning. Volgens hem zou dit investeerders namelijk afschrikken. “Er zal nog volop olie en gas geproduceerd worden, maar Europa zal droogstaan”, zei hij op het World Economic Forum.
Hij spoorde de EU aan om de kans te grijpen.
“Ik weet dat sommigen zich zorgen maken”, zei hij. “We moeten de gepaste regels opleggen en regeringen moeten de bevolking geruststellen dat de schaliegaswinning geen groen licht krijgt als het milieu daardoor gevaar loopt. Maar als het volgens de regels van de kunst wordt aangepakt, kan schaliegas zelfs minder CO2 uitstoten dan ingevoerd gas.”
Gary’s team is al aan het werk. Het VK beschikt wellicht over uitgestrekte en onontgonnen schaliegasreserves, de vraag is alleen of dit gas op een voordelige manier gewonnen kan worden. Het INEOS-team moet onder meer een geologisch onderzoek uitvoeren in het VK om na te gaan welke gebieden in aanmerking komen voor economische productie. Uiteraard vraagt die productie van schaliegas ook om de juiste oppervlakte-eigenschappen, inclusief beschikbare grond, en de gepaste infrastructuur.
Het team werkt ook samen met andere chemiebedrijven, energie-intensieve gebruikers en schaliegasproducerende bedrijven om te beslissen hoe we aan een nog sceptisch publiek duidelijk kunnen maken dat schaliegas winnen veilig en milieuvriendelijk kan.
“Het milieu is een gevoelige kwestie”, zegt Gary. “Mensen maken zich zorgen, maar we moeten onze boodschap goed overbrengen en verontrustende berichten nuanceren. Want die zijn soms emotioneel en niet noodzakelijk gebaseerd op overtuigend wetenschappelijk bewijs of kennis van zaken.”
INEOS heeft een strategie uitgewerkt om de mensen te overtuigen dat schaliegas winnen echt wel noodzakelijk is. Zo laat het bedrijf onder meer zijn stem horen in het parlement, in de media en via INCH. Bovendien wijst het zijn eigen medewerkers op de voordelen van schaliegas, in de hoop dat zij die informatie verder verspreiden.
“We moeten erop blijven hameren dat de chemische en energie-intensieve sectoren in het VK competitief moeten blijven. Anders wacht hen een sombere toekomst”, zegt Gary. “Momenteel is Europa verwikkeld in een toenemende concurrentiestrijd met de VS en het Midden-Oosten. Regio’s waar de energie- en grondstoffenprijzen heel laag liggen. We moeten uitleggen dat we kunnen helpen door onze schaliegasbron te benutten.”
INEOS kan schaliegas gebruiken als grondstof of energiebron voor zijn ethyleenkrakers, maar bezit ook grond, pijpleidingen en opslagruimtes in enkele belangrijke gebieden die ontgonnen worden in het VK.
“Samen met onze uitmuntende productietechnieken, onze aandacht voor veiligheid en onze goede relaties met de gemeenschappen waarin we actief zijn, betekent dit dat INEOS een unieke bijdrage kan leveren aan deze opkomende sector”, zegt Gary. “Het is dus goed mogelijk dat INEOS uiteindelijk beslist om zelf naar schaliegas te boren.”
INEOS heeft er ook heel wat externe ervaring bijgehaald om het team te helpen deze interessante kans te doorgronden. Zo heeft Tom Pickering tien jaar ervaring in gaswinning en -productie op het Europese vaste land. Hij heeft in het VK meer onshorelicenties aangevraagd én gekregen dan iedere andere aanvrager. Gareth Beamish heeft dertig jaar ervaring als geoloog bij grote bedrijven als ExxonMobil en BG Group, plus vijf jaar ervaring in schaliegaswinning over de hele wereld.
“We bekijken wat voor ons zinvol is”, zegt Gary. “We zijn zeker voorstander van schaliegasproductie. Supporteren we vanaf de zijlijn of spelen we zelf mee in de ontginning en productie ervan? Of misschien iets daartussen? Dat zal afhangen van onze analyse van de voordelen en risico’s van alle opties en dan uiteindelijk van hoe INEOS Capital die voordelen en risico’s inschat en hoe ze de middelen van de onderneming willen benutten.”
Als het VK zijn enorme reserves aan schaliegas weet te benutten, kan dit volgens Gary een domino-effect hebben in heel Europa.
“Zeker zijn we niet, maar we denken wel dat een positieve evolutie in een Europees land de toon zal aangeven voor de rest van Europa”, zegt hij. “Mensen willen veilige, competitieve en milieuvriendelijke energieopties. En we weten zeker dat ze de schaliegasproductie zouden steunen als we alle feiten op een rijtje zetten.”