Jim Ratcliffe, hoofd van INEOS, heeft een prijs gewonnen voor zijn bijzondere bijdrage aan onze leefomgeving.
Hij kreeg de Petrochemical Heritage Award tijdens het internationaal petrochemisch congres in San Antonio Texas in 2013.
Eerdere winnaars van deze ‘lifetime achievement award’ – die al sinds lange tijd beschouwd wordt als de meest gerenommeerde in de branche – zijn enkele van de bekendste voortrekkers uit alle windstreken.
Volgens Tom Tritton, hoofd en CEO van The Chemical Heritage Foundation, is Jim dit jaar de overduidelijke winnaar vanwege de snelle groei en het ongelooflijke succes van INEOS de afgelopen 15 jaar.
“Sectoren met een wetenschappelijke grondslag hebben mensen als Jim nodig,” vertelde hij INCH na de uitreiking. “Hij weet begrip van fundamentele wetenschap te combineren met een scherp inzicht in de vertaling van theorie naar praktijk.
“Hij weet ook precies wanneer hij risico’s moet nemen om ideeën te kunnen verwezenlijken.”
Dit is de eerste Brit die de prijs wint sinds deze 17 jaar geleden in het leven werd geroepen – en dat was niet onopgemerkt aan Jim voorbij gegaan.
“Ik was even bang dat jullie minder streng waren geworden,” zei hij lachend.
Maar de voormalig scheikundig ingenieur, in 1974 afgestudeerd aan de universiteit van Birmingham, zegt dat het succes van INEOS niet aan slechts één man te danken is.
“Ik ben zo ver gekomen door wat INEOS bereikt heeft, maar dat is niet alleen aan mij te danken,” zei hij.
“We zijn een hechte club bij INEOS en het is vooral een teamprestatie geweest.”
INEOS, zei hij, werkte heel anders dan de meeste bedrijven van vergelijkbare omvang.
“Wij lijken meer op een soort bedrijvenvereniging,” legt hij uit. “Onze onderdelen zijn erg zelfstandig. Onze staf en onze top zijn heel vrij en onafhankelijk.
“Daarom gedragen mensen bij INEOS zich, hopelijk, meer als eigenaars dan als werknemers. En ik hoop dat dit hun ondernemendheid stimuleert, zodat ze flexibel en snel reageren.”
Volgens Jim was INEOS voorheen erg bezig met vaste kosten, betrouwbare apparatuur, winst en veiligheid.
“Iedereen in onze bedrijfstak heeft het over veiligheid, maar onze Raad van Bestuur vergadert 10 tot 15 keer per maand en veiligheid is altijd het eerste punt op de agenda”.
Tijdens zijn dankwoord en de vragenronde daarna ging Jim ook in op een gedenkwaardige periode in de geschiedenis van INEOS: de recessie van 2008-2009, en hoe het bedrijf die crisis wist te overleven, en op de hausse van schaliegas die de volledige maakindustrie in de Verenigde Staten op zijn kop heeft gezet.
Hij vertelde ook waarom INEOS niet van bureaucratie houdt – ‘dat verstikt bedrijven’ – en waarom volgens hem het VK, waar voorheen het hoofdkantoor van INEOS gevestigd was, nog steeds in een recessie verkeert.
“Ik ben ervan overtuigd dat iedere economie een sterke basis in de maakindustrie nodig heeft,” zei hij.
“De belangrijkste reden dat de VK niet uit deze recessie is gekomen, is dat het niet, of heel weinig, produceert.”
Hij zei dat het heel bedroevend was geweest om de productie in het VK nagenoeg te zien instorten, terwijl die 15 jaar geleden nog op één lijn stond met Duitsland, op zo’n 25%.
Nu bestaat nog maar 10% van de Britse economie uit productie, terwijl dat in Duitsland nog steeds 25% is.
Dat komt, zo legde hij uit, doordat de Britse regering toen meer oog had voor financiële dienstverlening dan voor productie.
“Ze dachten dat de toekomst in financiële dienstverlening lag”.
Jim vertelde de aanwezigen dat een maakindustrie in welk land dan ook pas succesvol kan worden als hij unique selling points (USP’s) heeft.
“Het Verenigd Koninkrijk heeft tegenwoordig niet veel USP’s meer,” zei hij. “Er zijn niet veel redenen voor bedrijven om in de VK te willen produceren, behalve wellicht de Engelse taal.
“De belastingen zijn relatief hoog, de vakbonden zijn lastig, pensioenen zijn duur, logistiek is een uitdaging en energie is extreem duur.”
Amerika, daarentegen, heeft volgens hem heel veel USP’s.
“Zij hebben vaardig personeel, redelijke vakbonden, verstandige pensioenen en sinds kort, een heel groot voordeel: goedkope energie en goedkope grondstoffen,” zei hij.
Tijdens de vragenronde werd Jim gevraagd wat hij van schaliegas vindt – de goedkope grondstof die de Amerikaanse maakindustrie een flinke opkikker heeft gegeven – en of de regering van de VS de export van schaliegas aan banden zou moeten leggen om de Amerikaanse economie te beschermen.
“Ik kan me voorstellen dat ze dit misschien in sommige regio’s willen beperken,” antwoordde hij. “Maar over het algemeen denk ik dat dit internationaal zou worden gezien als een lastig precedent, omdat Amerika veel olie importeert.”
Als 17e ontvanger van de Petrochemical Heritage Award maakt Jim nu deel uit van een exclusief gezelschap, waartoe ook de voormalig bestuurder van Cain Chemical en de oprichter van Texas Petrochemicals Company behoren.
“Jims carrière is een mooi voorbeeld hoe een optimist voortdurend groeit,” zei Tom Tritton. “Hij heeft INEOS door twee diepe industriële baisses van het ene succes naar het volgende geleid.
“Hij is ook duidelijk iemand van de lange adem.
Hij is al sinds 1998 topman van INEOS en heeft dit jaar de marathons van Parijs, Londen en Genève in minder dan vier uur gelopen.
“Ik vind het lopen van een marathon buitengewoon bewonderenswaardig. Het toont toewijding, doorzettingsvermogen en bereidheid om zware doelen op zich te nemen.”
The Chemical Heritage Foundation en de Founders Club hebben de Petrochemical Heritage Award in 1997 in het leven geroepen om inspirerende personen te belonen die een uitstekende bijdrage hebben geleverd aan de petrochemische industrie en aan kennisverbreiding over moderne wetenschap, industrie en economie onder het grote publiek.
Het beestje moet een naampje hebben
Heb je je ooit afgevraagd waar de naam INEOS vandaan komt?
Die vraag werd aan Jim Ratcliffe gesteld nadat hij de prijs in Texas in ontvangst had genomen.
Deze unieke naam is 15 jaar geleden bedacht met behulp van twee zoons, twee woordenboeken en de stimulatie van een uiterste overnamedatum.
Op de vrijdag voordat Jim de overname van het bedrijf zou afronden, vroegen zijn bedrijfsjuristen een naam. Voor maandag.
Op zaterdagochtend kocht Ratcliffe twee woordenboeken, een Grieks en een Latijns, en ging hij er goed voor zitten met zijn zonen, toen 10 en 12 jaar oud.
Met zijn drieën gingen ze op zoek naar een naam. En dankzij de bescheiden investering van 20 dollar vonden ze een heel betekenisvol woord.
De activiteiten van het bedrijf bestonden uit INspec Ethyleen Oxide en Specialties. De letters vielen gewoon perfect op hun plaats.
In de woordenboeken vonden de drie het woord ‘INEO’, Latijn voor een nieuw begin. ‘EOS’ is de Griekse godin van de dageraad en ‘NEOS’ betekent nieuw, baanbrekend en innovatief. En zo kozen ze de naam ‘INEOS’, die voor de dageraad van iets nieuws en innovatiefs staat.
Het bedrijf voldoet al vanaf dag één aan die omschrijving.