Ons hele leven kan radicaal veranderen door koolstofvezel, zowel thuis als op het werk of bij het uitoefenen van een hobby. In veel opzichten is dat al gebeurd. Kijk maar naar de sprinters in de Paralympische Spelen op protheses van koolstofvezel. INEOS Nitriles levert wereldwijd acrylonitrile, het basisingrediënt van koolstofvezel.
Niemand kan ooit nog vergeten hoe de Amerikaanse sprinter Dennis Oehler de 12-secondengrens op de 100 meter wist te doorbreken bij de Paralympische Spelen van 1988 in Seoul, Zuid-Korea.
Want dat was de eerste keer dat mensen koolstofvezelveren in actie zagen.
Die koolstofstroken, die de hardloopwereld voor atleten met een lichamelijke handicap radicaal hebben veranderd, zijn nu een herkenbaar symbool voor paralympische sport.
En voor INEOS Nitriles’s werelds grootste producent van acrylonitrile, is dat maar een van vele redenen om trots te zijn.
Acrylonitril – een chemische stof die tot de cyaniden behoort – is een basisingrediënt voor koolstofvezel.
Geen acrylonitril, geen koolstofvezel. En zonder koolstofvezel zouden heel veel baanbrekende ontwikkelingen gewoonweg onmogelijk zijn.
Barry Slater is global sales director bij INEOS Nitriles.
“Het is een ontzettend spannend vakgebied,” zei hij.
“De grootste uitdaging is dat koolstofvezel duur is, veel duurder dan staal, maar toch begint het in het topsegment meer verkocht te worden.”
Neem de Boeing 787, Amerika’s hypermoderne, middelgrote vliegtuig, dat eind vorig jaar is geïntroduceerd. Dankzij de koolstofvezelwanden is dit toestel veel lichter, waardoor het bijna 20% minder CO2 uitstoot dan oudere vliegtuigen.
Het vliegtuigmateriaal is geleverd door Toray, een Japans bedrijf dat op dit moment als de wereldleider in de productie van koolstofvezel wordt beschouwd.
En achter Toray staat INEOS, dat een contract heeft weten af te sluiten om Toray de acrylonitril voor de Boeing 787 te leveren.
En Boeing zou nu al bestellingen voor meer dan 800 vliegtuigen hebben ontvangen van vliegmaatschappijen uit de hele wereld.
“Het is geweldig voor INEOS,” zei Barry.
Maar ondertussen waren we alweer met de Paralympische Spelen in Londen bezig.
Daar presteerden atleten met een lichamelijk handicap opvallend beter, vooral met dank aan koolstofvezel, dat ideale eigenschappen voor protheses heeft.
Om te beginnen is het vijf keer zo sterk als staal. Het is stijver, maar veel lichter. Het bestaat uit koolstofstrengen die dunner zijn dan een mensenhaar. Die zijn om elkaar heen gedraaid en vervolgens als doek geweven om een laag koolstofvezel te maken.
Elke hardloopprothese bestaat uit meer dan 80 lagen koolstof. Iedere laag wordt individueel met de hand over een vorm getrokken. Het kan wel twee uur duren om de koolstoflagen voor één hardloopprothese over elkaar te leggen. Daarna worden de koolstoflagen met druk en hitte samengesmolten en gehard. Het interessantst is het vormen en monteren.
Een van de atleten die hardloopprotheses van koolstof gebruikte, was de wereldkampioen op de 100 meter, Heinrich Popow. En hij zette bijna een nieuw Europees record toen hij op 15 juni in Berlijn de 100 meter in 12,43 seconden rende.
“Dat was de perfecte seizoensopening,” zei hij. Bij de Spelen in Londen deed hij mee aan de 100 meter en het verspringen.
Maar op de lange termijn hoopt hij dat zijn prestaties de lat hoger leggen voor alle paralympische sporten.
“Het is mij duidelijk dat alle deelnemers aan de Paralympische Spelen volwaardige atleten zijn, en niet vanwege hun handicap,” zei hij.
Heinrich, die er ooit van droomde om profvoetballer te worden, zei dat het lang had geduurd om snel te leren rennen met een beenprothese, maar dat het enige geheim was dat je gewoon nooit moet opgeven.
“Sport is het allerbelangrijkste in mijn leven,” zei Heinrich, die pas negen was toen artsen een tumor in zijn linkerkuit ontdekten en vertelden dat zijn been moest worden geamputeerd.
“Het maakt niet uit of ik aan het winnen of aan het verliezen ben, ik geef het niet op. Ik ga door. Ik wil met mijn succes andere mensen inspireren en hen laten zien dat je altijd kansen hebt, ook bij de allergrootste tegenvallers.”
Een andere deelnemer bij de Paralympische Spelen in Londen in 2012 met een koolstof hardloopprothese was Kelly Cartwright.
“Volgens mij kun je alles dat je maar wilt doen, of je nou een handicap hebt of niet,” zei Kelly.
“Mensen vragen me vaak wat ik allemaal niet kan door mijn handicap, maar het enige dat ik kan bedenken is dat ik geen hoge hakken aan kan.”
