EUROPESE INDUSTRIETOP 2024
Er is DRINGEND actie nodig om te verhinderen dat Europa al slaapwandelend zijn chemische industrie, jobs en investeringen naar het buitenland ziet verdwijnen. INEOS-voorzitter Sir Jim Ratcliffe waarschuwde dat, tenzij de Europese Commissie iets doet aan de snel stijgende energiekosten en zware koolstofheffingen, en investeringen in nieuwe chemische fabrieken aanmoedigt, er weinig zou overblijven van een industrie die ooit strategisch belangrijk was voor de veiligheid van Europa.
“De Europese petrochemische industrie hinkt al lang achterop bij de VS, China en het Midden-Oosten omdat ze maar moeilijk kan concurreren,” vertelde hij de industrieleiders die waren bijeengekomen tijdens een Europese industrietop in Antwerpen.
De Europese chemische industrie was ooit de grootste ter wereld.
Hoewel ze door de jaren heen terrein heeft verloren aan China, de VS en het Midden-Oosten is ze nog steeds een van de belangrijkste sectoren met een omzet van een biljoen euro en 20 miljoen banen.
Maar Sir Jim vreest dat dit in een oogwenk kan veranderen als de Europese Commissie niet begrijpt wat er op het spel staat.
“De chemische industrie produceert heel wat uiterst belangrijke grondstoffen voor alle industriële ondernemingen in heel Europa,” zegt hij. “Ze biedt een bevoorradingszekerheid die een strategisch belang heeft voor Europa, en dat gaat verder dan louter de omvang van de chemiesector.”
Tijdens de recente top belichtte hij de problemen waarmee de industrie kampt en sprak hij uit eigen ervaring over de moeilijkheden om groen licht te krijgen om 4 miljard euro te investeren in Project ONE, een state-of-the-art chemische installatie met de beste technologie.
Het is de grootste investering in de Europese chemische industrie sinds een generatie.
Maar een jaar nadat het werk van start ging, met 10.000 medewerkers die wereldwijd voor het project werden ingezet, werd de vergunning ingetrokken door de stikstofuitstoot van de installatie.
“De niveaus waren het equivalent van één familiebarbecue in een natuurreservaat één keer per jaar,” zegt hij.
Sir Jim zegt dat ook de hoge energiekosten en koolstofheffingen de industrie kapotmaken – en de investeringen wegjagen uit Europa.
Alle logica is zoek, zegt hij.
“De koolstofheffingen gelden niet voor 95% van de import,” zegt hij. “We doen de wereld dus geen plezier als we onze relatief kwalitatief hoogstaande productie hier in Europa, wat uitstoot betreft, vervangen door minder gereglementeerde productie van slechtere kwaliteit uit andere delen van de wereld.”
INEOS betaalt momenteel zo’n 150 miljoen euro aan koolstofheffingen. Verwacht wordt echter dat de factuur tegen 2030 zal oplopen tot 2 miljard euro.
“Dat is gewoon niet houdbaar,” zegt hij. Doordat Europa wil afstappen van op het land gewonnen olie en gas en ook van kernenergie, zijn de energiekosten echter ongetwijfeld de grootste kopzorg voor de chemische industrie.
“Gas is in Europa vijf keer duurder dan in Amerika,” zegt Sir Jim. “In Amerika is de energie goedkoop; hier is energie duur. De VS is vandaag zelfbedruipend wat energie betreft. Wij niet.”
Het is niet de eerste keer dat Sir Jim zich bezorgd toont over de toekomst van de chemische industrie in Europa.
In mei 2014 schreef hij een open brief naar José Manuel Barroso, de toenmalige voorzitter van de Europese Unie.
“Helaas zijn veel van mijn angsten nadien uitgekomen, want de industrie zit nu in de huidige situatie,” zegt hij.
De top, die plaatsvond bij BASF in Antwerpen, waar ook 2 sites van INEOS zijn gehuisvest, eindigde met een oproep tot steun aan de industrie, die nood heeft aan lagere energiekosten en minder bureaucratie om het industriële weefsel van Europa nieuw leven in te blazen Vervolgens ondertekende iedereen de EU Industrial Deal. Zij willen dat Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, die op de top aanwezig was, de deal opneemt in de strategische agenda 2024 - 2029 van Europa.
