Kunnen we leven zonder olie en gas? Moeten we gewoon stoppen met olie?
Een minderheid zou ja zeggen. Wij zeggen nee, omdat onze levenskwaliteit ervan afhangt. Zonder olie en gas zou alles waar de maatschappij op is gaan vertrouwen simpelweg verdwijnen. iPads, iPhones, kledij, auto’s, geneesmiddelen, shampoo, verf, meststoffen en speelgoed, om er maar een paar te noemen. Het leven, zoals we dat allemaal kennen, zou gewoon niet bestaan.
Velen weten dat we met olie en gas onze huizen en kantoren verwarmen, eten kunnen koken en van plek A naar B kunnen gaan. Maar hoeveel weten er ook dat olie en gas ook essentiële grondstoffen zijn voor de chemische industrie? En dat de chemische industrie de moleculen in gas gebruikt om een brede waaier aan producten te maken waarop onze moderne samenleving steunt?
We kunnen niet leven zonder gas en olie.
Ze vormen een essentieel onderdeel van ons dagelijks leven en dat zal waarschijnlijk nog tientallen jaren zo blijven, zelfs als we de transitie maken naar energieneutraliteit tegen 2050.
FOSSIELE brandstoffen voelen de hete adem in hun nek als nooit tevoren. Protesten over de hele wereld groeien, met onder andere de waarschuwing van Just Stop Oil dat nieuw gas en nieuwe olie 'de ineenstorting van de menselijke beschaving zullen versnellen'. Ze schetsen een beangstigend scenario. Maar INEOS - een van de vele bedrijven die het doelwit zijn door hun afhankelijkheid van gas en olie - gelooft dat opvoeding de sleutel is tot een mentaliteitsverandering.
Brian Gilvary, uitvoerend voorzitter van INEOS Energy, zegt dat er een open en eerlijk debat met het publiek nodig is over energie, en dan vooral over gas en olie.
“Vandaag de dag voorziet olie en gas in een behoefte,” vertelt hij. “En de wereld kan morgen eerlijk gezegd niet zonder.”
“Als we gewoon zouden kappen met olie en nieuwe ontwikkelingen van olie en gas zouden stopzetten, dan storten we grote delen van de wereld in energiearmoede. Dat moet de wereld weten.”
“Het gaat niet over gas en olie aan de kant zetten. Het gaat om het koolstofvrij maken, anders is er geen hoop dat we de temperatuur onder de twee graden kunnen houden.”
De chemische industrie en de olie- en gasindustrie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
INEOS, dat een eigen olie- en gasbedrijf runt, gebruikt ook enorme hoeveelheden olie en gas om zijn chemische fabrieken te laten draaien.
Dat kan veranderen en dat gebeurt ook nu INEOS miljoenen investeert om zijn energie te halen uit windmolen- en zonneparken.
Maar de chemische industrie gebruikt ook gas en olie als grondstof, waarbij bijvoorbeeld ethaan wordt omgezet in ethyleen, de bouwsteen voor alles, van kledij tot geneesmiddelen, over elektronica en auto's.
“We kunnen niet alles vervangen door biogebaseerd” vertelt Greet Van Eetvelde, wereldwijd hoofd klimaat, energie en innovatie van INEOS. “We kunnen niet alles vervangen door hernieuwbare energie.”
Veel van de producten van INEOS, die gemaakt worden van gas en olie, worden ook gebruikt om windmolens, zonnepanelen en andere hernieuwbare technologieën te bouwen.
“Wij zijn een bedrijf dat zoveel dingen maakt,” vertelt ze. “Wij zijn overal. Je ziet de naam ‘INEOS” niet op je tube tandpasta staan, maar we zitten er wel in. Zelfs in aspirine als je hoofdpijn hebt.
“Deze demonstranten, die zichzelf aan de muren vastlijmen, hebben de chemicaliën in de lijm nodig. Als je die lijm wilt oplossen, heb je ook een oplosmiddel uit de chemische industrie nodig. Dat is de absurditeit van de dingen.”
Tijdens de coronapandemie werd INEOS beschouwd als een essentiële industrie en werd het bedrijf deel van het weefsel dat de samenleving draaiende hield. Niet alleen voor gezichtsmaskers, INEOS speelde zelfs een essentiële rol in de productie van het vaccin.
Tom Crotty, communicatiedirecteur van INEOS Group, zei dat de vraag naar de gezondheids- en hygiëneproducten van INEOS ongekend was.
“We hadden nog nooit zoiets meegemaakt,” vertelt hij. De productie werd opgevoerd in de vestigingen van INEOS om de wereldwijde vraag te kunnen bijhouden naar chemicaliën om de verspreiding van de ziekte af te remmen en wie besmet was te helpen behandelen.
Het nam middelen weg van niet-essentieel werk in vestigingen in Amerika, het Europese vasteland en het VK, om zo de stroom essentiële chemicaliën op gang te houden voor de producenten van vitale medische materialen, ontsmettingsmiddelen en uitrusting.
En het bouwde binnen de 10 dagen drie nieuwe fabrieken waar ontsmettingsmiddel voor de handen werd gemaakt, om direct miljoenen flessen per maand te produceren, bottelen en gratis te verdelen naar de ziekenhuizen.
INEOS is niet blind voor de enorme uitdagingen waar de wereld voor staat.
Maar er is veel optimisme in de sector.
“Ik denk dat deze vierde energietransitie de spannendste van allemaal gaat worden”, vertelt Brian, die bij INEOS aan de slag ging nadat hij eigenlijk al op pensioen was gegaan.
“We zien technologieën zo snel vooruitgaan dat ik denk dat we op een dag zullen zien dat energiebronnen allemaal met elkaar verbonden zijn.”
De voormalige financieel directeur van BP zegt dat een van de grote problemen was dat maar heel weinig overheden wereldwijd een geïntegreerd energiebeleid hanteerden.
“China wel, omdat het een grote afnemer van energie is en niet dezelfde energiebronnen heeft als anderen,” vertelt hij. “Daarom ontwikkelen ze windmolenparken en laten ze oude kolencentrales draaien.
“Ze erkennen dat ze energie nodig hebben voor de hele mix en dat er oplossingen vereiest zijn die gebaseerd zijn op alle energiebronnen.”
Hij zegt dat dit ook de reden is dat China voor een nuluitstoot gaat tegen 2060, en niet 2050.
Brian zegt dat de wereld de CO2 moest aanpakken, het gas dat wereldwijd wordt erkend als oorzaak van de klimaatverandering.
“Je kunt een oliebedrijf laten groeien op voorwaarde dat je er een levensvatbare koolstofafvang naast hebt”, vertelt hij.
INEOS doet dat nu.
Eerder dit jaar lanceerde het 's werelds eerste grensoverschrijdende koolstofafvangproject op zee in Denemarken.
Project Greensand is een wereldprimeur en kan, zodra het volledig operationeel is, jaarlijks tot acht miljoen ton CO2 permanent onder de zeebodem opslaan.
Maar de ambities van INEOS reiken verder.
Het investeert zwaar in de circulaire economie zodat zijn producten recycleerbaar zijn, om plastic te maken van plastic in plaats van koolwaterstoffen.
En het creëerde een nieuw bedrijf om een economie te helpen uitbouwen die wordt aangedreven door waterstof, dat als brandstof geen uitstoot veroorzaakt.
“We kunnen de knop niet van de ene dag op de andere omdraaien” vertelt Sir Jim Ratcliffe, voorzitter van INEOS.
“Daarvoor zijn investeringen nodig en het kost allemaal tijd.”
Elfie Méchaussie, die chemische technologie studeerde, is een specialist in koolstof en milieu bij INEOS O&P Europa in Zwitserland.
“INEOS heeft een rol te spelen en door vanbinnen uit te werken, kan ik hier een verschil maken”, vertelt ze.
Ze maakt deel uit van de jonge klimaat- en energienetwerkgroep van INEOS, die antwoorden wil vinden op enkele van de grootste uitdagingen van de mensheid nu.
Het is een ontmoedigende opdracht, maar de yCEN-leden van INEOS zijn enthousiast over het verschil dat ze kunnen maken.
“Daarom werk ik voor een petrochemisch bedrijf” vertelt ze.