Jim Ratcliffe, Chairman van INEOS, spreekt openhartig met Tom Crotty, Director INEOS Group, over 2011 en de eerste maanden van 2012.
TC: We hebben elkaar voor het laatst ontmoet in november. U legde toen uit dat hoewel het jaar 2011 goed was begonnen, de vraag tegen het einde van het jaar was verzwakt wegens de onzekerheid in Europa. Is het jaar geëindigd zoals u had verwacht?
JR: Ja. Het vierde kwartaal was heel kalm wegens de eurocrisis en China’s beslissing om de broekriem aan te halen. Al onze businesses zagen hun orderboek krimpen. In de hele wereld bouwden bedrijven hun voorraden af.
Nu hadden we in 2009 en 2010 ook al een zwak vierde kwartaal, dus het was geen ramp. Wel was het een teleurstelling, want de eerste jaarhelft was schitterend. Maar in de chemische sector gaan de zaken altijd sterk op en neer. Dat weten we allemaal.
Over de vier kwartalen van 2011 bekeken, was dit alles bij elkaar een goed jaar voor ons. Ook het eerste kwartaal van dit jaar begon sterk.
Nu worden de voorraden weer overal aangevuld en neemt de vraag weer toe. In Amerika gaat het goed en in China is die broekriem alweer een gaatje ruimer gezet. Over het algemeen zijn we redelijk tevreden over het eerste kwartaal.
TC: Hoe waren de veiligheidsprestaties voor dit jaar?
JR: Wat de persoonlijke veiligheid betreft hadden we een recordjaar. Ons veiligheidscijfer was 0,2 of 0,21: het beste resultaat ooit.
Op zich is dit heel goed, maar nog belangrijker is dat we vier jaar op rij vooruitgang hebben geboekt. Daaruit blijkt dat de procedures die we hebben opgestart goed werken.
We kunnen rustig zeggen dat we nu waarschijnlijk in de top 10 van de chemische industrie zitten.
Maar we weten dat Exxon op 0,16 zit, wij dus op 0,21. Dat betekent dat we nog altijd beter kunnen, er zijn altijd nog verbeteringen mogelijk zijn tot we de nul bereiken.
Een andere aspect betreft de procesveiligheid. Dit is moeilijker te meten dan persoonlijke veiligheid, omdat er statistisch gezien niet zoveel gebeurt.
We nemen echter ieder verlies van product onder de loep. Elk verlies wordt uitgebreid besproken in de raden van bestuur. We bekijken zorgvuldig alle kritieke SHE- afwijkingen en -alarmen zodanig dat we kunnen ingrijpen en grote problemen voorkomen, indien we ooit aan onze laatste verdedigingslijn komen of wanneer er iets grondig fout gaat in één van de chemische processen.
TC: In januari ging u naar de financiële markten om leningen te herfinancieren. Wat was de respons van de potentiële investeerders?
JR: Verrassend goed. Januari was een heel moeilijke maand omdat we nog maar net uit de eurocrisis kwamen. Er was aarzeling omdat de Chinezen nog hun Nieuwjaar aan het vieren waren. Hoewel we heel hoopvolle tekenen vanuit Amerika opvingen, was er nog steeds wat onzeker over hoe we in de markt onthaald zouden worden.
Maar er werd zelfs met een groot surplus ingetekend. We hadden net geen 1 miljard $ nodig, maar zagen ruim 5 miljard $ aan interesse. Uiteindelijk hebben we ruim 1,6 miljard $ opgenomen. Eén van de dingen die we echter in de rest van dit jaar willen doen is het bedrijf volledig herfinancieren.
TC: Waarom was de belangstelling om in INEOS te investeren zo groot?
JR: Wel, los van het feit dat ze duidelijk een boontje voor ons hadden en de presentaties vlot verliepen, is het zo dat INEOS al heel wat uitgiftes gedaan heeft over de jaren. En nooit hebben die iemand in de steek gelaten. Tijdens de crisis van 2008 werden we zwaar op de proef gesteld, maar we hebben die proef duidelijk doorstaan tijdens een periode die als de zwaarste recessie van de afgelopen 30 tot 40 jaar gekend zal blijven.
Sindsdien hebben beleggers weinig geïnvesteerd en zitten nu op een berg geld. Ze weten dat als ze hun geld op de bank plaatsen, ze nauwelijks iets verdienen. Daarom zoeken ze manieren om het te investeren.
De obligaties die we uitgeven, brengen 8% op. Dus wordt INEOS als een goed risico beschouwd. En tot hiertoe hebben onze obligaties over de vele jaren altijd goede resultaten gegeven. Natuurlijk gaan ze op en neer. Tijdens een crisis gaan obligaties onvermijdelijk omlaag, maar ze veren altijd terug op en INEOS is nooit in gebreke gebleven.
De resultaten van INEOS zijn altijd sterk geweest, behalve in het vierde kwartaal van 2011, maar de eerste helft van 2011 was de sterkste jaarhelft die we ooit hebben gezien. Het is dus duidelijk dat we goed uit de recessie gekomen zijn en onze visie voor 2012 is behoorlijk positief. Over het algemeen was het een goed resultaat en we zijn heel tevreden.
TC: Was dat een verrassing?
JR: We waren aangenaam verrast. Maar toch hadden we gedacht dat het vrij goed zou gaan, anders waren we niet eens aan die herfinanciering begonnen.
Er bestaat een Amerikaanse uitdrukking (die we in het Engels minder graag gebruiken, met excuses aan alle Amerikaanse lezers), namelijk een ‘blowout deal’, wat zoveel betekent als een knaller van een deal, een ongelooflijk goede deal. Het meeste geld dat we binnenkregen komt uit de VS, een heel sterke markt. De mensen denken momenteel heel positief in Amerika.
TC: Wat betekent dat nu voor ons bedrijf?
JR: Zoals u weet, willen we de herfinanciering afronden. Dit gebeurt in schijven omdat het geheel te omvangrijk is om in één keer te doen. We hopen in de eerste helft van dit jaar nog een ronde te organiseren om het proces af te ronden. Het ziet er naar uit dat we een mooie balans zullen hebben.
We willen de problemen aanpakken die in 2008 en 2009 zijn ontstaan. De lezers zullen zich nog wel herinneren dat we door de financiële markten behoorlijk hard zijn gestraft voor wat er gebeurde tijdens de crisis, die eigenlijk door de banken was veroorzaakt.
De banken hebben natuurlijk de macht om zware boetes aan INEOS uit te delen en daar moeten we zien uit te geraken. Door de herfinanciering verdwijnen al die boetes.
TC: Ziet u enige verandering in het INEOS- model, als groep van chemische bedrijven in privé-eigendom?
JR: Nee. Ik denk het niet. We willen het houden zoals het nu is.
TC: Gaat het goed met de joint ventures die we vorig jaar hebben opgericht?
JR: Styrolution had een heel rustig vierde kwartaal, maar over het geheel genomen was het een goed jaar. En net als INEOS kende het een goed eerste kwartaal van 2012, dus het jaar is overtuigend begonnen.
De markt voor Refining in Europa is nog steeds niet hersteld na de crisis van 2008/2009. Er zou nog meer capaciteit uit de markt moeten verdwijnen. Een deel van de capaciteit is al stilgelegd toen Petroplus enkele maanden geleden overkop is gegaan. Toch spelen sommige mensen nog met het idee om sommige onderdelen ervan te redden. Wij vinden dit eerder belachelijk, maar het blijft een moeilijke business om te voorspellen. Refining had in januari een heel goede maand, maar februari was vrij moeilijk. Er is in elk geval meer tijd nodig vooraleer de rust is hersteld en de balans tussen vraag en aanbod wordt bereikt.
TC: Waar ligt dit jaar uw focus voor het bedrijf?
JR: Prioriteit is ongetwijfeld de afronding van de herfinanciering, die hopelijk goed zal verlopen. Dan denk ik dat onze focus vooral zal liggen op twee groeipolen voor INEOS.
Ten eerste hebben we schaliegas in Amerika, waar veel kansen liggen. Veel van onze tijd, aandacht en focus wordt besteed aan de overweging of we van die kansen gebruik willen maken.
De tweede groeipool voor INEOS is China, waar veel belangstelling bestaat voor de sector van onze chemische tussenproducten.
China heeft in upstream geïnvesteerd, in wat wij als ‘O&P-bedrijven’ zouden beschrijven. Er zijn en worden dus veel kraakinstallaties en polymeerfabrieken gebouwd in China. Maar China is nog niet echt met chemische tussenproducten bezig, wat net één stapje van de upstream petrochemicaliën is verwijderd. INEOS heeft enkele heel interessante businesses in Fenol en Acrylonitriel, Oligomeren, Oxide en sommige delen van onze Technologies business.
TC: In november zei u dat er altijd ups en downs zullen zijn in de markten. Hoe kan INEOS zorgen dat het goed blijft presteren ondanks die onzekerheid?
JR: Hiervoor zijn geen gemakkelijke recepten noch garanties. We weten dat onze business cyclisch verloopt en dat er altijd ups en downs zullen zijn. Het enige wat je kunt doen is zorgen dat je zo fit mogelijk bent en dat je vaste kosten heel concurrentieel zijn, zodat we op de bodem van de cyclus geen rode cijfers zien verschijnen. Dat betekent dat we grote eenheden met lage vaste kosten moeten hebben, efficiënte en betrouwbare installaties en technologieën. Veel hiervan is uitgetest tijdens de crisis van 2008/2009. Sindsdien hebben we een of twee zaken moeten sluiten en we hebben een paar zaken verkocht. Daardoor is de INEOS-portefeuille de dag van vandaag een nogal slanke en fitte portefeuille van activa en fabrieken.
TC: Mijn laatste vraag: hoe gaat het met het team? Ik heb het natuurlijk over Manchester United.
JR: Je moest het weer bederven, natuurlijk... Voor wie meeleest (of meeluistert): misschien weet u dat Tom ook fan van Manchester United is. Als ik eenmaal op dreef raak, kan dit deel van het interview langer duren dan al de rest. Ik bedoel maar: we zijn vereerd met de schabouwelijke prestaties van de rest van de voetballiga in Engeland. Ze zijn allemaal hopeloos. Liverpool, Chelsea, Arsenal... ze zijn hopeloos. Het lijkt of alle goede voetballers uit Engeland zijn vertrokken. United staat bovenaan, maar we moesten Paul Scholes weer op het middenveld terugbrengen. Hij is 38 en hij staat weer op het middenveld. Barcelona heeft acht of negen spelers als Paul Scholes en die zijn allemaal 24 of 25. Dus... Het verbaast me niet dat we uit de Champions league gekegeld zijn en dat de andere Engelse clubs in de Champions league ook zijn uitgeschakeld. Ik weet niet wat er is gebeurd. Het is allemaal nogal deprimerend.
Je hebt het interview helemaal verpest, Tom.