De maatschappij zou verloren zijn zonder plastic, maar nog steeds wordt het gedemoniseerd in kranten, op tv en sociale media.
Bij de laatste aanval – die door miljoenen op tv werd bekeken in het VK – vroeg Hugh Fearnley-Wittingstall zich af of bedrijven zoals INEOS minder plastic moeten maken. Niet meer.
“Hoe meer plastic deze industrie produceert, met hoe meer plastic we opgescheept zullen zitten, of we het nu willen of niet,” vertelde hij aan de kijkers.
Maar de belangrijkste focus van de driedelige BBC-reeks War on Plastic lag op plastic wegwerpverpakkingen.
“Het fundamentele uitgangspunt was dat plastic kwaadaardig is,” zei Tom Crotty, communicatiedirecteur bij INEOS. “Maar de voordelen voor het verminderen van voedselverspilling, omdat het voedsel langer vers blijft, werden niet erkend.”
Nog verontrustender voor INEOS was dat het belang van plastic voor ons dagelijkse leven overschaduwd werd. Kijkers kregen het gevoel dat alle soorten plastic slecht zijn.
“De groeiende vraag naar plastic in de wereld komt niet van verpakkingen,” zei Tom. Plastic wordt gevraagd door autobouwers, de bouwsector, de ingenieurs- en farmaceutische industrie en ziekenhuizen.
Lichtgewicht plastic onderdelen in auto’s en vliegtuigen zorgen voor een lager brandstofverbruik, wat een vermindering van schadelijke emissies tot gevolg heeft.
Isolatie maakt moderne gebouwen veel energie-efficiënter.
Hartstents, katheters, injectienaalden, bloedzakken, protheses, medicijnhulzen, MRI-machines, incubatoren, dialysemachines, steriele farmaceutische verpakkingen en operatiezalen zijn allemaal van plastic gemaakt.
En plastic leidingen, die eenvoudiger en goedkoper te installeren zijn, worden in sommige van de armste delen van de wereld gebruikt om voor het eerst zoet water naar de dorpsbewoners te brengen.
“80% van ons plastic gaat naar dit soort toepassingen en niet naar verpakkingen,” zei Tom. “Dat is de motor van onze groei. Het gaat om veel meer dan alleen lepeltjes en rietjes.”
Tijdens het programma van een uur stelde Hugh INEOS’ beslissing om schaliegas van de VS naar Schotland te verschepen, om zo meer plastic te maken, in vraag.
Maar Tom verduidelijkt dat de productiebasis van China en het Midden-Oosten naar de VS is verschoven, omdat Amerika simpelweg concurrerender was geworden dankzij de enorme reserves aan goedkoop schaliegas.
“Groei ontstaat niet door meer plastic te maken,” stelt hij. “Het komt van de vraag naar plastic door consumenten. Ik zou een fabriek kunnen bouwen om een miljard typemachines te maken, maar niemand zou ze kopen.”
INEOS, dat jaarlijks miljarden doorzichtige plastic pellets maakt voor andere industrieën, heeft de filmcrew van de BBC vrije toegang gegeven tot de site in Grangemouth.
Tijdens het filmen zei Tom dat 100% van de INEOS-polymeren gerecycled kunnen worden, maar momenteel wordt slechts ongeveer 14% van het plastic gerecycled. “Veel belandt op stortplaatsen, maar we vinden dit een verspilling,” zei hij. “We willen gerecycled plastic afval als grondstof gebruiken, omdat plastic steeds opnieuw moet worden gebruikt. En dan, aan het einde van zijn levensduur, kunnen we de nuttige energie die het bevat terugwinnen door het te verbranden.”
INEOS werkt momenteel aan het chemisch recycleren van plastic. Een nieuw, baanbrekend, niet-mechanisch proces zou plastic terugbrengen naar zijn moleculaire basisniveau, zodat het als grondstof terug in het plasticproces kan worden ingevoerd.
“Deze heilige graal van plasticrecycling wordt snel een realiteit en betekent dat we onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen kunnen verlagen om onze producten te maken,” zei hij.
INEOS heeft overeenkomsten voor gezamenlijke ontwikkeling ondertekend met Pyrowave, Agylix en GreenMantra. Door gebruik te maken van hun gepatenteerde technologie en de productie-infrastructuur van INEOS, kan plastic afval opnieuw omgevormd worden tot chemische monomeer-bouwstenen.
“Deze bouwstenen vervangen een deel van de onontgonnen grondstof in ons polymerisatieproces,” licht Tom toe.
Op de begane grond heeft INEOS er zijn missie van gemaakt om geen enkele pellet verloren te laten gaan. Hierbij wordt er niet enkel gefocust op de eigen fabrieken, maar ook vervoerders en klanten. Dit kadert in Operation Cleansweep, het wereldwijde initiatief van de plasticindustrie om zorgvuldig om te springen met plastic pellets, zodat ze niet in de zee terechtkomen.
Plastic Fantastic!
Ontdek meer over plastic in de podcast van Mark op de BBC-website